درست است که مردان بیشتر به ریزش مو مبتلا می شوند. اما زنان نیز به طور صد در صد از این عارضه مصون نیستند. ریزش مو در خانم ها اکثرا به دلیل طاسی الگوی مردانه رخ می دهد. این عارضه در زنان معمولا نادر است اما تاثیرات روحی آن بسیار عمیق تر از ریزش مو در مردان است. علل ریزش مو می تواند بسیار متفاوت بوده و ناشی از یک کمبود ساده ویتامین باشد. اما گاهی ریزش مو مشکل پیچیده تری را در بدن نشان می دهد.
در بسیاری از موارد، پزشکان می توانند ریزش مو در مردان و زنان را درمان کنند. اما این درمان تا حدود زیادی بستگی به علل ریزش مو دارد. به همین خاطر تصمیم گرفته ایم که در ادامه این مطلب مجله مرکز لیزر و زیبایی لیلی لند در مورد مهمترین علل ریزش مو و نازک شدن تارهای آن با شما صحبت کنیم.
علل ریزش مو
استرس فیزیکی
هرگونه تروما فیزیکی از جمله جراحی، تصادف، بیماری های شدید و حتی یک آنفولانزای ساده می تواند به طور موقت موجب ریزش مو شود. به این نوع ریزش مو، تلوژن افلوویوم گفته می شود. مو دارای چرخه عمر برنامه ریزی شده ای است که از فازهای زیر تشکیل شده است:
- فاز رشد
- فاز استراحت
- فاز ریزش
دکتر Marc Glashofer MD، متخصص پوست در شهر نیویورک معتقد است که وقتی یک رویداد واقعا شدید در زندگی فردی رخ دهد، چرخه طبیعی رشد مو ممکن است تحت تاثیر قرار گرفته و با تحریک این چرخه موها بیشتر در فاز ریزش قرار بگیرند. اگر علت ریزش مو این موضوع باشد، ممکن است بین 3 تا 6 ماه بعد از تروما نیز ادامه پیدا کند.
برای درمان این نوع ریزش مو نیازی نیست که کاری انجام دهید. بعد از برطرف شدن استرس، شرایط به حالت عادی باز می گردد.
بارداری
بارداری یکی از نمونه هایی استرس فیزیکی است که می تواند باعث ریزش مو شود. ریزش مو مربوط به بارداری معمولا بعد از زایمان رخ می دهد. در این دوران به دلیل تغییرات هورمونی ایجاد شده تمام موهایی که باید در طی 9 ماه بارداری ریخته می شد ولی به دلیل ترشح هورمون، مانعی بر سر ریزش آن ها بود، می ریزد. به همین دلیل متخصصان معتقدند که ریزش مو بعد از بارداری ظرف 6 الی 1 سال بعد از زایمان به خودی خود بهبود پیدا می کند.
ازدیاد ویتامین A
طبق گزارش متخصصان American Academy of Dermatology، مصرف بیش از حد مکمل های و یا داروهای حاوی ویتامین A می تواند باعث ریزش مو شود. مقدار روزانه توصیه شده برای مصرف این ویتامین 5000 واحد بین المللی (IU) در روز برای بزرگسالان و کودکان بالای 4 سال است. مکمل ها می توانند بین 2500 تا 10،000 IU از ویتامین A را در خود جای دهند.
این یک از علل برگشت پذیر ریزش مو است و هنگامی که مصرف بیش از حد ویتامین A متوقف شود مو به طور طبیعی رشد می کند.
کمبود پروتئین
طبق نظر متخصصان American Academy of Dermatology، اگر پروتئین کافی در رژیم غذایی افراد وجود نداشته باشد، بدن ممکن است با استفاده از کاهش رشد مو، این پروتئین را سهمیه بندی کند. آن ها می گویند که این حالت می تواند حدود دو تا سه ماه پس از کاهش مصرف پروتئین اتفاق بیفتد. مصرف منابع پروتئینی شامل ماهی، گوشت و تخم مرغ می تواند از این نوع ریزش مو جلوگیری کند.
طاسی الگوی مردانه
حدود دو نفر از سه نفر مبتلا به ریزش مو در سن 60 سالگی هستند و اغلب اوقات به دلیل طاسی الگوی مردانه به این عارضه مبتلا می شوند. این نوع از ریزش مو، ناشی از ترکیبی از ژن ها و هورمون های جنسی مردانه است. در این ریزش، یک الگوی کلاسیک وجود دارد که در آن موهای پیشانی عقب رفته و خط رویش مو به شکل حرف M در می آید.
کرم هایی مانند مینوکسیدیل و داروهای خوراکی مانند فیناستراید می توانند ریزش مو را متوقف کنند یا حتی باعث رشد آنها شود. جراحی کاشت مو نیز یک گزینه مناسب برای این افراد است.
وراثت
الگوی ریزش مو زنانه که به نام آندروژنیک یا آندروژنیک آلوپسی شناخته می شود، اساسا نسخه زنانه طاسی الگوی مردانه است. دکتر Glashofer معتقد است که اگر زنی در یک خانواده در یک سن خاص شروع به ریزش مو کند، ممکن است افراد دیگر نیز در معرض خطر باشند. بر خلاف مردان، زنان مبتلا به این عارضه، به جای عقب رفتن خط رویش موها، تارهای مویشان نازک می شود. مانند مردان، زنان ممکن است با استفاده از مینوکسیدیل بتوانند موها را حفظ کرده و جلوی ریزش آن ها را بگیرند.
هورمون های زنانه
یکی دیگر از علل ریزش مو هورمون های زنانه است. همانطور که تغییرات هورمونی در حاملگی می تواند باعث ریزش مو شود، سایر تغییرات یا مصرف قرص های جلوگیری از بارداری نیز می تواند موجب ریزش مو شود. اگر سابقه ریزش مو داشته باشید، تغییرات هورمونی می تواند باعث تلوژن افلوویوم نیز شود. تغییر در تعادل هورمونی که در یائسگی رخ می دهد نیز ممکن است نتیجه مشابهی داشته باشد. دکتر Mark Hammonds متخصص پوست معتقد است که گیرنده های آندروژن (هورمون های مردانه) بر روی پوست سر فعال می شوند. این باعث می شود که فولیکول های مو به حداقل برسد و سپس ریزش مو رخ دهد.
بهتر است برای درمان این نوع ریزش مو مصرف قرص های جلوگیری از بارداری را متوقف کنید. متوقف کردن داروهای ضد بارداری خوراکی گاهی اوقات باعث ریزش مو می شوند. اما این عارضه موقت است.
استرس عاطفی
استرس عاطفی نسبت به استرس فیزیکی کمتر احتمال دارد باعث ریزش مو شود. طلاق، مرگ یکی از عزیزان و یا مراقبت از یکی از والدین می تواند منجر به ایجاد این استرس ها شود. در اغلب موارد، استرس احساسی باعث ریزش مو نمی شود، بلکه مشکلاتی که در حال حاضر وجود دارد را تشدید می کند.
مانند ریزش مو به علت استرس فیزیکی، این ریزش نیز در نهایت کاهش می یابد. بهترین کار انجام اقداماتی مانند یوگا، مشاوره و درمان های حمایتی برای مبارزه با استرس و اضطراب است. یوگا برای کاهش استرس و بهبود خواب واقعا مفید است.
کم خونی
تقریبا از هر 10 زنی که بین 20 تا 49 سال سن دارد 1 نفر مبتلا به کم خونی ناشی از کمبود آهن (شایعترین نوع آنمی) است که یکی از علل قابل رفع ریزش مو است. برای تعیین این نوع کم خونی باید آزمایش خون انجام شود.
مصرف مکمل ساده آهن می تواند این مشکل را اصلاح کند. علاوه بر ریزش مو، علائم دیگر کم خونی عبارتند از:
- خستگی
- سردرد
- سرگیجه
- رنگ پریدگی پوست
- سردی دست و پا
کم کاری تیروئید
هیپوتیروئیدیسم اصطلاح پزشکی برای توصیف ضعف در غده تیروئید است. این غده کوچک که در گردن قرار دارد، هورمون هایی را تولید می کند که برای سوخت و ساز بدن و رشد حیاتی هستند و زمانی که هورمون های کافی برای پمپ کردن وجود نداشته باشد، ریزش مو رخ می دهد. برای تعیین این حالت نیز باید آزمایش خون انجام شود.
مصرف داروهای حاوی هورمون مصنوعی تیروئید این مشکل را حل خواهد کرد. هنگامی که سطح تیروئید به حالت طبیعی باز می گردد، موها مجددا رشد می کنند.
کمبود ویتامین B
گرچه کمبود ویتامین B نادر است اما یکی دیگر از علل ریزش مو محسوب می شود. مانند کم خونی، مصرف یک مکمل ساده این مشکل را برطرف می کند. تغییر در رژیم غذایی نیز می تواند مفید باشد. ویتامین B طبیعی در ماهی، گوشت، سبزیجات نشاسته ای و میوه های غیر مرکبات پیدا می شود. رعایت رژیم غذایی متعادل شامل میوه ها و سبزیجات، پروتئین کم چربی و چربی های خوب مانند آوکادو و آجیل برای مو و سلامت کلی بدن مفید خواهد بود.
ریزش مو مرتبط با بیماری های خود ایمنی
به این نوع ریزش مو، آلوپسی آره آتا گفته می شود و اساسا نتیجه فعالیت بیش از حد سیستم ایمنی بدن است. دکتر Glashofer معتقد است که با وجود مشکل در سیستم ایمنی، بدن گیج شده و به اشتباه بخشی از خود را هدف حمله قرار می دهد. تزریق استروئید، اولین خط درمان آلوپسی آتا است. سایر داروها، از جمله روگین نیز ممکن است برای این منظور مورد استفاده قرار گیرد.
کاهش وزن شدید
کاهش وزن ناگهانی یک نوع آسیب جسمی است که می تواند موجب نازک شدن مو شود. حتی اگر کاهش وزن در نهایت برای شما خوب باشد، باز هم می تواند یکی از علل ریزش مو باشد. در دسترس نبودن غذا باعث می شود که بدن با کمبود ویتامین ها و مواد معدنی مواجه شده و درست مانند کمبودهای دیگر رفتار کند. ریزش مو همراه با کاهش قابل توجه وزن ممکن است نشانه ای از یکی از اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی یا پرخوری عصبی باشد.
اگر کاهش وزن علت ریزش مو باشد، معمولا بعد از یک دوره 6 ماهه با بازگشت بدن به حالت طبیعی این مشکل نیز حل می شود.
شیمی درمانی
متاسفانه بعضی از داروهایی که برای درمان سرطان استفاده می شوند می توانند یکی از علل ریزش مو باشند. دکتر Glashofer معتقد است که شیمی درمانی مانند یک بمب هسته ای است. این درمان سلول هایی که به سرعت در حال تکثیر شدن هستند را از بین می برد. این بدان معنی است که نه تنها سلول های سرطانی، بلکه سایر سلول هایی که به سرعت تقسیم می شوند مانند سلول های مو نیز از بین می روند.
هنگامی که شیمی درمانی متوقف شود، موهای شما دوباره رشد می کنند، هرچند اغلب با بافت یا یک رنگ متفاوت این کار انجام می شود. محققان در حال کار بر روی داروهای هدفمند جهت درمان سرطان هستند. این داروها علاوه بر درمان، عوارض جانبی کمتری نیز دارند.
سندرم تخمدان پلی کیستیک
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) اختلال دیگری در هورمون های جنسی است که عامل ریزش مو می باشد. اضافه شدن آندروژن ها می تواند منجر به کیست تخمدان، افزایش وزن، افزایش خطر ابتلا به دیابت، تغییرات قاعدگی، ناباروری و همچنین ریزش مو شود. از آنجا که هورمون های مردانه در PCOS بیش از حد نمایان می شوند، زنان مبتلا ممکن است موهای بیشتری بر روی صورت و بدن داشته باشند.
درمان PCOS می تواند عدم تعادل هورمون را اصلاح کرده و برخی از این تغییرات را معکوس کند. درمان این بیماری شامل رژیم غذایی، ورزش و قرص های کنترل بارداری است. درمان ویژه برای رفع ناباروری یا دیابت نیز ممکن است نیاز باشد.
داروهای ضد افسردگی، رقیق کننده های خون و موارد دیگر
یکی دیگر از علل ریزش مو مصرف برخی از داروها است. رقیق کننده های خون و برخی از داروهای فشار خون به نام بتا بلوکرها، رایج ترین داروها علل ریزش مو هستند. داروهای دیگری که ممکن است باعث ریزش مو شوند عبارتند از:
- متوترکسات (برای درمان بیماری های روماتیسمی و برخی از بیماری های پوستی استفاده می شود)
- لیتیوم (برای اختلال دوقطبی استفاده می شود)
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (داروهای ضدالتهابی) از جمله ایبوپروفن
- داروهای ضد افسردگی
اگر تصور می کنید که داروی خاصی باعث ریزش موهایتان شده است در مورد کاهش دوز و یا تغییر دارو با پزشک مشورت کنید.
استایل مو
بستن موها و پیرایش آن ها به یک حالت خاص می تواند موجب ریزش موها شود. ضمن این که استفاده از مواد شیمیایی برای صاف کردن موها، استفاده بیش از حد از ابزارهای داغ مانند اتو مو و استفاده از هر نوع ماده شیمیایی دیگر می توانند از علل ریزش مو باشند. از آنجا که این شیوه ها واقعا می تواند ریشه مو را تحت تاثیر قرار دهند، بعد از ابتلا به ریزش مو ممکن است آن ها دیگر رشد نکنند.
متخصصان انجمن American Academy of Dermatology علاوه بر اجتناب از مصرف این روش ها، توصیه می کند که بعد از هر بار شستشو مو از نرم کننده استفاده کنید.
تریکوتیلومانیا
تریکوتیلومانیا، که به عنوان “اختلال کنترل تکانه” طبقه بندی می شود، باعث می شود افراد به طور اجباری موها خود را بکنند. دکتر Glashofer می گوید که این بیماری به نوعی شبیه تیک است و شخص مبتلا به آن دائما با موها بازی کرده و آن را می کشد. تریکوتیلومانیا اغلب از 17 سالگی شروع شده و در زنان 4 برابر مردان شایع است. مصرف برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است برای درمان تریکوتیلومانیا موثر باشند. اما درمان اصلاح رفتاری گزینه مناسب تری است.
پیری
دکتر Glashofer می گوید که غالب زنان بعد از رسیدن به سن 50 تا 60 سالگی موهایشان نازک شده و می ریزد. البته محققان هنوز علت دقیق این اتفاق را نمی دانند.
استروئیدهای آنابولیک
اگر از استروئید های آنابولیک استفاده کنید ممکن است موهایتان را از دست بدهید. این داروها توسط بعضی از ورزشکاران برای ساختن ماهیچه مورد استفاده قرار می گیرد. متخصصان آکادمی پوست و زیبایی آمریکا معتقدند که استروئید آنابولیک می تواند اثری مشابه بیماری تخمدان پلی کیستیک (PCOS) داشته باشد.
افرادی که از این داروها استفاده می کنند، پس از قطع مصرف معمولا بدنشان به حالت عادی باز می گردد.
