خال مادر زادی یا خال ملانوسیتیک مادرزادی (CMN) به مول هایی گفته می شود که یا در زمان تولد روی پوست وجود دارند یا در مدت کوتاهی پس از تولد به وجود می آیند. خال ملانوسیتیک مادرزادی یکی از انواع رایج خال های مادرزادی است که توسط خوشه ای از رنگ (رنگدانه) در سلول های پوستی و گاهی در بافت های عمیق ایجاد می شود.

از بین همه خال های مادرزادی بین 2 تا 5 درصدشان، در طول عمر فرد به یک مولکول سرطانی (بدخیم) که ملانوم نامیده می شود، تبدیل می شود. این خطر در کودکان دارای غده مادرزادی ملانوسیتیک (برآمدگی که بزرگتر از 20 سانتیمتر و یا حدود 8 اینچ است) بیشتر می شود.

مولکول های هشدار دهنده بزرگ بر روی سر یا ستون فقرات به ندرت ممکن است با مشکلاتی در سیستم عصبی در ارتباط باشند.

در ادامه این مطلب مجله مرکز لیزر و زیبایی لیلی لند در مورد نشانه ها، عوامل خطر و روش های درمان خال ملانوسیتیک مادرزادی صحبت می کنیم.

عوامل خطر ابتلا به خال ملانوسیتیک مادرزادی

اکثر نوزادان بدون خال متولد خواهند شد. اما گاهی به تدریج و با افزایش سن و قرار گرفتن در معرض نور خورشید این خال ها اکتسابی می شوند. مادرزادی، یعنی “متولد شده با”. حدودا بین 1 تا 2 درصد نوزادان با این ضایعات پوستی به دنیا می آیند. ضمن این که تفاوت نژادی یا جنسیتی در وقوع آن ها وجود ندارد.

علائم و نشانه های خال ملانوسیتیک مادرزادی

خال های ملانوسیتیک مادرزادی، ضایعات قهوه ای یا سیاهی هستند که معمولا در هنگام تولد و یا کمی بعد از تولد (قبل از سن 1 سال) روی پوست دیده می شوند. آنها معمولا مسطح هستند اما می توانند از خوشه ای با چندین ضایعه و در اندازه های بزرگتر از 1 سانتیمتر تا کمتر از 20 سانتیمتر تشکیل شده باشند. گاهی نیز در کنار این ضایعات، ضایعات کوچکتری نیز مشاهده می شود.

رایج ترین مکان هایی که این نشانه های در آن جا ایجاد می شوند عبارتند از:

• باسن
• ران
• نیم تنه بالایی

اما ممکن است ضایعات روی صورت و اندام ها دیگر نیز مشاهده شود. البته بروز این ضایعات در کف دست ها، کف پاها و پوست سر معمولا نادر است. تغییر در ضخامت، رنگ و میزان ضایعات در دوران کودکی و نوجوانی رخ می دهد. زیرا در این سال ها بدن در حال رشد است. در سال های بعد یعنی با ورود به بزرگسالان، این ضایعات ممکن است به رنگ قهوه ای روشن تر در بیایند.

راهنمای مراقبت از ضایعات مادرزادی

برای افرادی که مبتلا به خال ملانوسیتیک مادرزادی هستند هیچ محدودیتی در فعالیت تعریف نشده است. با این حال، برای محافظت از ضایعات در برابر نور آفتاب استفاده از لباسی که کاملا ضایعه را بپوشانند توصیه می شود. اگر ضایعه در مکانی است که پوشش آن امکان پذیر نیست باید بعد از سن 1 سالگی از کرم ضد آفتاب استفاده کرد.

چه زمانی باید به دلیل بروز این ضایعات به پزشک مراجعه کنیم؟

توصیه می شود که حداقل یک بار ضایعات مادرزادی توسط پزشک بررسی شوند. اگر در معاینه اول مشکل خاصی مشاهده نشود، پزشک معمولا توصیه می کند که هر نوع تغییر در اندازه (به غیر از رشد آهسته ضایعه با رشد طبیعی بدن کودک)، شکل، یا رنگ و هر تغییری که در سطح (برآمده شدن مناطق مسطح پوست) این ضایعات مشاهده شد، به پزشک متخصص گزارش داده شود.

درمان خال ملانوسیتیک مادرزادی

بیوپسی پوست ممکن است در صورتی که تغییر بدخیم در خال های مادرزادی ایجاد شود، توسط متخصص توصیه شود.

برای درمان نیز معمولا جراحی برداشتن خال توصیه می شود. البته متخصصان تنها خال های ملانوسیتیک مادرزادی که بزرگ هستند را با جراحی بر می دارند. برای خال های متوسط و کوچک، یعنی خال هایی که کمتر از 20 سانتی متر قطر دارند، توصیه می شود که تنها بر روی تغییرات ضایعات تمرکز شود.

علاوه بر بازرسی خال برای اطلاع از هر گونه تغییر، می توانید برای ثبت و پیگیری تغییرات بالقوه در خال ها عکس برداری نیز انجام دهید. مشاوره و مدیریت ضایعات توسط متخصص پوست با مشاوره بیشتر که توسط جراح پلاستیک انجام می شود ممکن است ضروری باشد.

در حالت ایده آل، خال ملانوسیتیک مادرزادی بزرگ (خال هایی که بیش از 20 سانتیمتر قطر دارند) به منظور کاهش خطر ابتلا به بدخیم شدن، برداشته می شوند. اگرچه این درمان همیشه امکان پذیر نیست. اگر خال های پوست بسیار زیاد است یا سر یا ستون فقرات را شامل می شود، ممکن است مشاوره با متخصص مغز و اعصاب پیشنهاد شود.