تقریبا هر کسی می تواند حساسیت به نیش پشه داشته باشد. اما برای کسانی که دارای آلرژی شدید هستند، علائم این حساسیت می تواند بیش از یک نیش ساده باشد. علائم حساسیت به نیش پشه در این افراد می توانند کاملا جدی باشند. اغلب پشه ها در غروب و زمانی که تاریک است فعال تر می شوند. جالب است بدانید که پشه ها نر برای انسان بی ضرر هستند و فقط آب و شهد می خورد. ولی پشه ها ماده گونه ای از پشه است که فقط خون می خورد.
پشه ها ماده با استفاده از ترکیبی از عطر و طعم دی اکسید کربن، و مواد شیمیایی موجود در عرق بدن به سمت پوست جذب می شوند. هنگامی که مکان مناسب را برای تغذیه پیدا می کند، روی پوست می نشیند و با وارد کردن نیش به پوست، خون قربانی را می مکد. علائم شایع مانند برآمدگی و خارش ناشی از خود نیش نیست. بلکه واکنش سیستم ایمنی بدن به پروتئین های موجود در بزاق پشه است.
در ادامه این مطلب مجله مرکز لیزر و زیبایی لیلی لند در مورد عوامل خطر، نشانه ها، پشگیری و درمان حساسیت به نیش پشه صحبت می کنیم.
عوامل خطر حساسیت به نیش پشه
محققان به دلایل نامعلوم معتقد هستند که پشه ها ترجیح می دهند برخی از قربانیان را نسبت به دیگران بیشتر نیش بزنند. مردان، افرادی که دارای اضافه وزن یا چاقی هستند و کسانی که گروه خونی نوع O دارند از این دست افراد می باشند. همچنین، چون پشه ها جذب گرما می شوند، افرادی که رنگ پوستشان تیره است (این نوع پوست گرما را بیشتر جذب می کنند) ممکن است بیشتر در معرض نیش حشرات قرار بگیرند. افرادی که در آب و هوای مرطوب و گرمسیر زندگی می کنند نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند.
علائم حساسیت به نیش پشه
هر چه تعداد دفعاتی که فرد توسط پشه ها گاز گرفته می شود بیشتر باشد، احتمال دارد که نیش ساده تبدیل به حساسیت به نیش پشه شود. این به این معناست که بزرگسالان نسبت به کودکان، معمولا واکنش جدی تری به نیش پشه دارند. نشانه رایج نیش پشه، شامل برآمدگی نرم روی پوست است که ممکن است صورتی و قرمز بوده و خارش داشته باشد. علائم ممکن است تا 48 ساعت بعد از نیش اولیه رخ دهد. با توجه به گزارش محققان آکادمی آمریکایی آلرژی، آسم و ایمونولوژی (AAAAI)، تماس با پشه باید شش ثانیه یا بیشتر طول بکشد تا یک واکنش تولید کند.
علائم واکنش شدید آلرژیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خارش بخش اعظمی از پوست
- وجود ضایعات
- کبودی در نزدیکی محل نیش
- التهاب سیستم لنفاوی
- کهیر (در اطراف نیش)
- آنافیلاکسی (یک بیماری نادر و کشنده است که منجر به تورم در گلو و خس خس می شود و نیازمند مراقبت های اورژانسی است)
واکنش های آلرژیک تنها نگرانی موجود در مورد نیش های پشه نیست. پشه ها می توانند بیماری های جدی زیر را نیز ایجاد کنند:
- مالاریا
- تب دانگ
- آنسفالیت (عفونت مغزی)
- تب زرد
- ویروس غرب نیل
- مننژیت (التهاب مغز و نخاع)
نشانه هایی که ممکن است چیزی غیر از واکنش آلرژیک را نشان دهد عبارتند از:
- تب
- سردرد شدید
- حالت تهوع یا استفراغ
- بثورات پوستی
- خستگی
- حساسیت به نور
- گیجی
- تغییرات عصبی مانند ضعف عضلانی در یک طرف بدن
اگر هر یک از این علائم را تجربه می کنید، بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
جلوگیری از حساسیت به نیش پشه
همانند سایر آلرژی ها، پیشگیری بهترین روش برای حساسیت به نیش پشه است. پشه ها نیاز به آب ساکن برای پرورش و تکثیر دارند. بنابراین جلوگیری از تجمع آب به خصوص در هنگامی که خورشید غروب می کند و زمانی که پشه ها بیشتر فعال هستند، می تواند راه مناسبی برای پیشگیری از حساسیت به نیش پشه باشد.
راه های دیگری نیز برای جلوگیری از گزش پشه ها وجود دارد. این روش ها عبارتند از:
- پوشیدن لباس های محافظ و با رنگ روشن مانند پیراهن های بلند آستین، شلوار بلند، جوراب و کلاهی که روی گوش را پوشش دهد
- از بین بردن چاله هایی که در حیاط خانه آب در آن تجمع یافته است.
- تعمیر سوراخ های ایجاد شده در پنجره یا درب ها
- استفاده از گیاهانی که دافع پشه و حشرات هستند.
استفاده از دافع حشرات حاوی DEET نیز می تواند مفید باشد. متخصصان AAAAI توصیه می کنند که از محصولاتی که بین 6 تا 25 درصد DEET دارند استفاده کنید. این محصولات شش ساعت محافظت کامل را برای شما ایجاد می کند. اگر از این محصولات استفاده می کنید باید بعد از خیس شدن پوست مجددا آن ها را تجدید کنید. از آن جایی که مواد دفع کننده نیز می توانند واکنش های پوستی نامطلوب به وجود آورند، قبل از استفاده گسترده از آن ها کافی است مقداری از ماده را روی پوست بازو تست کنید و 24 ساعت صبر کرده تا مطمئن شوید که می توانید آن را روی کل پوست استفاده کنید.
درمان حساسیت به نیش پشه
حتی بهترین اقدامات پیشگیرانه نیز نمی توانند به طور کامل از گزیده شدن بدن محافظت کنند. در مورد واکنش های طبیعی، استفاده از کرم هیدروکورتیزون یا لوسیون کالامین برای کاهش خارش مفید است. کمپرس آب سرد یا یخ و حمام کردن با آب خنک بدون صابون ممکن است به کاهش علائم کمک کند. برای واکنش های جدی تر آلرژی، ممکن است از روش های زیر استفاده شود:
- مصرف آنتی هیستامین های خوراکی (مانند بنادریل یا لوراتادین)
- لوسیون موضعی ضد خارش و یا بنزوکائین
- حمام آب سرد بدون صابون
- استفاده از اپی نفرین برای درمان آنافیلاکسی
