در مطلب (پروبیوتیک ها و نقش آنها در سلامتی) از مجله لیلی لند به موضوع جدیدی پرداخته شده است. در این مقاله به نوعی خوراکی مفید پرداخته شده است که جزئیات آن را در ادامه مطالعه خواهید کرد با ما همراه باشید.
پروبیوتیک ها و نقش آنها در سلامتی چیست؟
درک این ایده که باکتری‌ها مفید هستند دشوار است. امروزه ما آنتی بیوتیک‌ها را برای از بین بردن عفونت‌های باکتریایی مضر و از صابون‌ها و لوسیون‌های ضد باکتریهای سطحی استفاده می‌کنیم. باکتریهای اشتباه در جای اشتباه می‌توانند مشکلاتی ایجاد کنند، اما باکتریهای مناسب در جای مناسب می‌توانند فوایدی داشته باشند. این جایی است که پروبیوتیک‌ها مفید خواهند بود. پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده‌ای هستند که قادر به پیشگیری و درمان برخی از بیماری‌ها هستند. دستگاه گوارش سالم و سیستم ایمنی سالم از مزایای استفاده از این باکتری‌ها است که مورد مطالعه پژوهشگران در حال حاضر است. پروبیوتیک‌ها معمولاً به عنوان باکتریهای خوب یا سالم نیز شناخته می‌شوند. پروبیوتیک را می‌توان از طریق غذاها، نوشیدنی‌ها و مکمل‌های غذایی تهیه کرد. که قدمت برخی از این غذاها به دوران بسیار دوری باز می‌گردد.
ریشه کلمه پروبیوتیک از واژه یونانی Pro به معنی “ترویج” و ” بیوتیک ” به معنای “زندگی” گرفته شده است. کشف پروبیوتیک‌ها در اوایل قرن بیستم رخ داد، زمانی که الی متچنیکوف، معروف به “پدر پروبیوتیک‌ها”، مشاهده کرده بود که ساکنان روستایی در بلغارستان علی رغم فقر شدید و آب و هوای خشن، به سنین بسیار سالمندی می‌رسند. او استدلال کرد که این سلامتی برای اعضای این روستا می‌تواند در تغذیه سالم این افراد نهفته باشد پس تحقیقات را روی این افراد شروع کرد و به این نتیجه رسید که باکتریهای موجود در شیر ترش که بخشی از رژیم غذایی این مردمان بوده است عامل طول عمر این افراد هستند. این تحقیقات بر روی باکتریهای مفید برای سلامتی بشر همچنان ادامه دارد و هر روز فواید بیشتری از این باکتریهای مفید به دست می‌آید.
پروبیوتیک‌ها میکروارگانیسم‌های زنده (در اکثر موارد، باکتری‌ها) هستند که شبیه به میکروارگانیسم‌های مفید موجود در روده انسان هستند. همچنین به آنها “باکتریهای دوستانه” یا “باکتریهای خوب” گفته می‌شود. پروبیوتیک‌ها به طور عمده در قالب مکمل‌های غذایی و مواد غذایی در دسترس مصرف کنندگان قرار می‌گیرند. آنها می‌توانند به عنوان داروی مکمل و جایگزین (CAM) استفاده شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد موضوعات و منابع ذکر شده در این مقاله با کلید واژه پروبیوتیک‌ها در به منابع علمی مراجعه کنید.
چرا پروبیوتیک‌ها را استفاده می‌کنیم؟
مردم از محصولات پروبیوتیکی به عنوان CAM برای پیشگیری و درمان برخی بیماری‌ها و حمایت از سلامتی عمومی‌شان‌استفاده می‌کنند. منابع علمی محدودی وجود دارد که برخی از باکتریهای پروبیوتیک را شناسایی می‌کند. دانش علمی‌بیشتری در مورد پروبیوتیک‌ها لازم است، از جمله در مورد ایمنی و استفاده مناسب از آنها.
پیچیدگی استفاده از پروبیوتیک‌ها
تأثیرات حاصل از یک گونه باکتری مفید یا گونه پروبیوتیک لزوماً برای سایر باکتری‌ها هم صادق نیست، یا حتی برای آماده سازی‌های مختلف از همان گونه باکتری مفید نیز وجود ندارد. و ممکن است یک باکتری مفید با گونهای از تولید تبدیل به یک عنصر بیماری افزا یا غیر مفید شود پس ما هنوز در ابتدای دانش استفاده از باکتریهای مفید و پروبیوتیک‌ها هستیم.
ایمنی استفاده از پروبیوتیک‌ها
در مورد هرگونه عملکرد CAM که استفاده می‌کنید، به پزشکتان بگویید. به آنها تصویری كامل از آنچه در رژیم غذایی‌تان انجام می‌دهید ارائه کنید و برای مدیریت سلامتی خود ارزش بالایی را قائل شوید. این موضوع باعث می‌شود سلامتی خودتان را با اطمینان بدست بیاورید.
پروبیوتیک چیست؟
کارشناسان درباره نحوه تعریف پروبیوتیک نظرات مختلفی داده‌اند. یکی از تعریف‌های گسترده که توسط سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد تهیه شده است، این است که پروبیوتیک‌ها “میکروارگانیسم‌های زنده هستند، که در صورت تجویز در مقادیر کافی، مزایای سلامتی را برای میزبان ایجاد می‌کنند.” (میکروارگانیسم‌ها موجودات زنده کوچکی هستند – مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها و مخمرها – که می‌توانند فقط در زیر میکروسکوپ مشاهده شوند.) پروبیوتیک‌ها مواد غذایی غیر قابل تجزیه‌ای که به طور انتخابی رشد و یا فعالیت میکروارگانیسم‌های مفید را تحریک می‌کنند هستند در حال حاضر در روده بزرگ انسان نمونه‌هایی از آنها یافت می‌شود. هنگامی‌که باکتریهای مفید و پروبیوتیک‌ها با هم مخلوط می‌شوند، یک synbiotic را تشکیل می‌دهند. این واژه یک اصطلاح علمی محدود کننده در تعریف نوع خاصی از پروبیوتیک‌ها و عملکرد آنها است.
پروبیوتیک ها و نقش آنها در سلامتی
پروبیوتیک‌ها در چه مواد غذایی وجود دارند؟
پروبیوتیک‌ها در مواد غذایی و مکمل‌های غذایی (به عنوان مثال، کپسول‌ها، قرص‌ها و پودرها) و در برخی اشکال دیگر نیز موجود است. نمونه‌هایی از غذاهای حاوی پروبیوتیک‌ها عبارتند از: ماست، شیر تخمیر شده، میزو، تمپه، و برخی از آب میوه‌ها و نوشیدنی‌های سویا. در غذاهای پروبیوتیکی و مکمل‌ها، ممکن است این باکتری در ابتدا وجود داشته باشد یا در طول آماده سازی اضافه شود.
اصلی‌ترین پروبیوتیک‌ها را چه گروهی از باکتری‌ها تشکیل می‌دهند؟
اکثر پروبیوتیک‌ها و باکتری‌هایی مشابه با آنهایی هستند که به طور طبیعی در روده افراد یافت می‌شود، به خصوص در نوزادان شیرخوار (که محافظت طبیعی در برابر بسیاری از بیماری‌ها دارند). بیشتر اوقات، این باکتری‌ها از دو گروه، لاکتوباسیلوس یا بیفیدوباکتریوم تشکیل می‌شوند. در هر گروه، گونه‌های مختلفی وجود دارد (به عنوان مثال، Lactobacillus acidophilus و Bifidobacterium bifidus ) و در بین هر گونه گونه‌های مختلف وجود دارد. چند پروبیوتیک رایج مانند ساکارومایسسس بولاردی مخمرها هستند که باکتریهای متفاوتی هستند. برخی از غذاهای پروبیوتیک به دوران باستان باز می‌گردد، مانند غذاهای تخمیر شده و فرآورده‌های شیر. علاقه به پروبیوتیک‌ها به طور کلی رو به افزایش است. به عنوان مثال، هزینه خرید جامعه آمریکایی‌ها برای مکمل‌های پروبیوتیکی تقریباً از سال 1994 تا 2003 به سه برابر افزایش یافته است.
پروبیوتیک‌هایی که برای اهداف بهداشتی استفاده می‌شوند
دلایل مختلفی وجود دارد که افراد با اهداف بهداشتی به استفاده از پروبیوتیک‌ها علاقه مند می‌شوند. اول، جهان پر از میکروارگانیسم‌ها (از جمله باکتری‌ها) است، و در بدن افراد نیز وجود دارد – در روی پوست، در روده و در حفره‌های دیگر بدن. باکتریهای دوستانه برای رشد مناسب سیستم ایمنی بدن، محافظت در برابر میکروارگانیسم‌هایی که می‌توانند باعث بیماری شوند، و در هضم و جذب مواد غذایی و مواد مغذی بسیار حیاتی هستند. مخلوط باکتریای هر فرد متفاوت است. تعامل بین فرد و میکروارگانیسم‌های بدن او و در بین خود میکروارگانیسم‌ها می‌تواند برای سلامتی فرد بسیار مهم باشد. پس همزیستی ما با میکرواورگانیسم‌ها و انواع موجودات میکروسپوپی است که ضامن بقای ما است.
این “عمل متعادل” باکتریایی را می‌توان از دو طریق اصلی بدست آورد:
1. توسط آنتی بیوتیک‌ها، هنگامی‌که باکتریهای دوستانه در روده را به همراه باکتریهای غیر دوستانه از بین می‌برند. برخی افراد از پروبیوتیک‌ها برای جبران عوارض جانبی آنتی بیوتیک‌ها مانند گاز، گرفتگی یا اسهال استفاده می‌کنند. به همین ترتیب، برخی از آنها برای سهولت در بروز علائم عدم تحمل لاکتوز استفاده می‌شوند – شرایطی که روده فاقد آنزیم مورد نیاز برای هضم مقادیر قابل توجهی قند اصلی شیر است و همین امر باعث علائم اسهال در دستگاه گوارش می‌شود.
2. میکروارگانیسم‌های “غیر دوستانه” مانند باکتریهای ایجاد کننده بیماری، مخمرها، قارچ‌ها و انگل‌ها نیز می‌توانند تعادل را برهم بزنند. محققان در حال بررسی این مسئله هستند که آیا پروبیوتیک‌ها می‌توانند در وهله اول این عوامل غیر دوستانه را متوقف کنند و یا رشد و فعالیت آنها را در شرایطی مانند:
اسهال عفونی
سندرم روده تحریک پذیر
بیماری التهابی روده (مانند کولیت اولسراتیو و بیماری کرون )
عفونت با Helicobacter pylori ( H. pylori )، باکتری که باعث ایجاد بیشتر زخم‌ها و بسیاری از انواع التهاب مزمن معده می‌شود
پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال
عفونت‌های واژن
معده و عفونت‌های تنفسی که کودکان در کار‌های روزانه به آنها مبتلا می‌شوند
عفونت‌های پوستی
بخش دیگری از علاقه به پروبیوتیک‌ها ناشی از این واقعیت است که سلول‌هایی در دستگاه گوارش وجود دارند که به سیستم ایمنی بدن متصل هستند. یک نظریه این است که اگر میکروارگانیسم‌ها را در دستگاه روده شخص تغییر دهید (مانند معرفی باکتریهای پروبیوتیکی)، می‌توانید بر روی سیستم دفاعی سیستم ایمنی تأثیر بگذارید. و این یک تحول در حفظ سلامتی فرد بای مدت بسیار طولانی خواهد بود.