آیا تا به حال از یک نوع جدید محصولات مراقبت از پوست و یا مواد شوینده استفاده کرده اید، که پس از آن متوجه شوید پوستتان قرمز یا تحریک شده است؟ اگر تا به حال با این موضوع برخورد داشته اید یعنی می دانید درماتیت تماسی چیست. این وضعیت زمانی رخ می دهد که مواد شیمیایی که در تماس با پوست ما هستند یک واکنش آلرژیک روی پوست ایجاد کنند.
اکثر واکنش های درماتیت تماسی جدی نیست. اما تا زمانی که خارش ناپدید شود، این عارضه جزء عوارض پوستی بسیار ناراحت کننده می باشد. ما را تا انتهای این مطلب مجله مرکز لیزر و زیبایی لیلی لند همراهی کنید. زیرا در ادامه با نشانه ها، علل، درمان، تشخیص و روش های پیشگیری از درماتیت تماسی آشنا خواهید شد.
علائم درماتیت تماسی چیست؟
علائم درماتیت تماسی، به علت و حساسیت شما به ماده ای که با آن در تماس بوده اید، بستگی دارد.
علائم درماتیت تماسی آلرژیک
علائم مرتبط با درماتیت تماسی آلرژیک عبارتند از:
- خشکی، پوست انداختن و پوسته پوسته شدن پوست
- کهیر
- تاول دارای ترشح
- قرمزی پوست
- تیره یا چرمی به نظر رسیدن پوست
- احساس سوزش شدید
- خارش شدید
- حساسیت به نور خورشید
- تورم، به خصوص در حالتی که واکنش در ناحیه چشم، صورت یا کشاله ران ایجاد شده باشد.
علائم درماتیت تماسی تحریکی
این نوع درماتیت تماسی، ممکن است علائم کمی متفاوت تری از درماتیت آلرژیک ایجاد کند. علائم این نوع درماتیت عبارتند از:
- تاول
- ترک خوردگی پوست به علت خشکی شدید
- ورم
- احساس سفتی یا تنگی بر روی پوست
- زخم
- ایجاد زخم باز که پوسته شکل است
چه چیزی باعث ایجاد این واکنش پوستی می شود؟
به طور کلی سه نوع درماتیت تماسی وجود دارد:
- درماتیت آلرژیک
- درماتیت تحریکی
- درماتیت فوتو
درماتیت تماسی فوتو کمتر رایج است. این واکنش پوستی زمانی رخ می دهد که مواد تشکیل دهنده فعال در یک محصول مراقبت از پوست در معرض نور خورشید قرار می گیرد و موجب تحریک می شود.
علت درماتیت آلرژیک
درماتیت تماسی آلرژیک هنگامی رخ می دهد که پوست بعد از قرار گرفتن در معرض یک ماده خارجی واکنش آلرژیک از خود بروز می دهد. این فرایند باعث می شود بدن به انتشار مواد شیمیایی التهابی که می تواند موجب خارش و تحریک پوست شوند، بپردازد.
علل رایج درماتیت آلرژیک شامل تماس با موارد زیر است:
- جواهرات ساخته شده از نیکل یا طلا
- دستکش تهیه شده از لاتکس
- عطر و یا مواد شیمیایی موجود در لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست
- بلوط سمی و یا پیچک سمی
علت درماتیت تحریکی
درماتیتت تحریکی شایع ترین نوع درماتیت تماسی است. این واکنش زمانی اتفاق می افتد که پوست با مواد سمی تماس برقرار می کند.
مواد سمی که می توانند باعث بروز درماتیت تحریکی شوند، عبارتند از:
- اسید باتری
- سفید کننده ها
- پاک کننده ها
- نفت سفید
- مواد شوینده
- اسپری فلفل
درماتیت تماسی تحریکی، حتی می تواند در اثر تماس با موادی که اصولا پوست بیشتر با آن ها در ارتباط است مانند آب و صابون نیز ایجاد شود. به عنوان مثال، افرادی که دستان خود را به طور مداوم در معرض آب قرار می دهند، مانند آرایشگران، کارکنان رستوران ها و کارکنان بیمارستان ها، اغلب در معرض درماتیت تحریکی دست قرار دارند.
درماتیت تماسی چگونه درمان می شود؟
اغلب موارد درماتیت تماسی، زمانی که محرک حذف می شود کم کم درمان خواهند شد. اما روش هایی که می توانید به کمک آن ها، علائم درماتیت را کاهش دهید عبارتند از:
- از خاراندن پوست تحریک شده خودداری کنید. خراش دادن پوست باعث می شود که تحریک پوستی بدتر شده و یا حتی باعث عفونت پوستی شود که در آن صورت برای درمان نیاز به آنتی بیوتیک می باشد.
- پوست را با صابون ملایم و آب ولرم بشویید و موادی که احساس می کنید به آن ها حساسیت دارید را کلا کنار بگذارید.
- برای تسکین ناحیه تحریک شده، بهتر است از وازلین استفاده کنید.
- سعی کنید از درمان های ضد خارش مانند لوسیون کالامین یا کرم هیدروکورتیزون استفاده کنید.
- در صورت لزوم، داروی آنتی هیستامین مانند دیفن هیدرامین را برای کاهش خارش و کاهش پاسخ آلرژیک مصرف کنید.
اغلب موارد این واکنش با انجام اقداماتی که در بالا مطرح کردیم درمان می شوند. اما اگر شرایط زیر بر روی بیماری شما حاکم است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
- بثورات در نواحی نزدیک چشم یا دهان ایجاد شده است.
- انجام درمان های خانگی نمی تواند تحریک را تسکین دهد.
- بثورات بخش اعظمی از پوست بدن را در برگرفته است.
در این صورت پزشک می تواند برای درمان از یک کرم استروئیدی قوی تر استفاده کند.
درماتیت تماسی چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر علائم شما شدید باشد یا به مرور زمان بهبود نیابد، باید با پزشک مشورت کنید. پزشک پس از بررسی سابقه کامل پزشکی و معاینه پوست می تواند علت بیماری را تشخیص دهد. در طی معاینه از شما سوالات زیر نیز پرسیده خواهد شد:
- چه زمانی اولین بار متوجه ایجاد علائم روی پوستتان شدید؟
- چه چیزی علائم شما بهتر یا بدتر می کند؟
- آیا قبل از شروع بثورات پوستی از چیز خاصی برای اولین بار استفاده کرده اید؟
- از کدام محصولات مراقبت از پوست به صورت روزانه استفاده می کنید؟
- با چه مواد شیمیایی به صورت روزانه تماس دارید؟
- برای امرار معاش به چه کاری مشغول هستید؟
در صورتی که پزشک عمومی نتواند علت واکنش را در بدن شما تشخیص دهد، برای انجام تست آلرژی، شما را به متخصص پوست یا متخصص آلرژی ارجاع خواهد داد. در این تست، آلرژن های شایعی که اکثر افراد پس از تماس با آن ها دچار واکنش می شوند، به زیر پوست تزریق شده و پس از مدتی، مشخص می شود که پوست به کدام آلرژن واکنش نشان می دهد.
چگونه می توانیم از درماتیت تماسی جلوگیری کنیم؟
اجتناب از قرار گرفتن در معرض مواد تحریک کننده می تواند به جلوگیری از درماتیت تماسی کمک کند. ضمن این که باید از نکات زیر نیز پیروی کنید:
- محصولاتی که حاوی کلمات “ضد حساسیت” یا “بدون بو” هستند را مصرف کنید.
- در صورتی که حساسیت به لاتکس دارید از پوشیدن دستکش های لاتکسی خودداری کنید.
- هنگام قرار گرفتن در معرض نور خورشید، پیراهن آستین بلند و شلوار بپوشید.
- اگر پس از مصرف محصول جدید متوجه واکنش شدید، بلافاصله مصرفتان را متوقف کنید.
اگر می دانید پوست حساسی دارید، قبل از استفاده از محصولی خاص، آزمایش موضعی بر روی پوست انجام دهید. برای این کار مقداری از محصول را به پوست ساعد دست بمالید. اگر در عرض 48 تا 96 ساعت پس از استفاده واکنشی را ندید، می توانید با خیال راحت از آن محصول استفاده کنید. اما اگر قرمزی یا سوزش در محل وجود دارد، از آن محصول استفاده نکنید.
