رعایت بهداشت دست ها برای از بین بردن عفونت ها و محافظت از سلامت بدن بسیار مهم است. حتی پس از بهبودی کامل از عفونت ها، برای جلوگیری از عود مجدد بیماری در بدن و به حداقل رساندن شانس انتقال عفونت به دیگران باید دست ها را به خوبی ضد عفونی کنید. متخصصان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC) معتقدند که برای داشتن دست های کاملا تمیز باید آن ها را چند بار در روز با آب و صابون بشویید. با توجه به گزارش CDC، اگر آب و صابون در دسترس نیست، محلول ضدعفونی کننده دست تهیه شده بر پایه الکل بهترین گزینه است.

این در حالی است که محلول های موجود در بازار معمولا حاوی مواد سمی هستند و ممکن است برای بدن مضر باشند. پس چاره چیست؟ چاره کار استفاده از دستور العمل های خانگی برای تهیه محلول ضدعفونی کننده دست است. در ادامه این مطلب مجله لیلی لند به شما خواهیم گفت که چطور با چند ماده ساده محلول ضدعفونی کننده دست درست کنید.

سمی بودن محصولات تجاری

اداره غذا و داروی ایالات متحده (FDA) در مورد ایمنی صابون های ضد باکتری و محصولات این چنینی، مانند محلول های ضد عفونی دست، نگرانی هایی را مطرح کرده است. طبق گفته FDA، تمام مواد تمیز کننده که روی آن ها برچسب ضد باکتری درج شده است حاوی مواد شیمیایی به نام تری کلوسان و تری کلوکاربان هستند که برای سلامت بدن بسیار مضر می باشند. علاوه بر این، اثرات منفی استفاده طولانی مدت از محصولات ضد باکتری احتمالا بیش از مزایای کوتاه مدت آنها است.

طبق تحقیقی که در سال 2006 در Microbial Drug Resistance منتشر شده است، تری کلوسان موجود در این محصولات با مصرف منظم، باکتری های پوست و دیگر میکروارگانیسم های بدن را به اثرات خود مقاوم می سازد.

نگرانی دیگری که در مورد این محصولات وجود دارد این است که استفاده مداوم از تری کلوسان ممکن است فرد را به اثرات ضد میکروبی مواد دارویی، مانند داروهایی که باکتری های بسیار عفونی و مسری مانند E. coli و salmonella را درمان می کنند، ایمن سازد.

این بیماری ها نه تنها بر روی فرد و خانواده اش تأثیر می گذارد، بلکه توانایی تأثیرگذاری بر روی افراد خارج از خانواده را نیز دارد. بنابراین، استفاده از تری کلوسان خطر گسترش بیماری های عمومی را افزایش می دهد.

سایر مواد شیمیایی که در محلول های ضدعفونی کننده تجاری وجود دارند نیز ممکن است به طور غیر مستقیم بر روی سلامت بدن تاثیر بگذارند. مواد شیمیایی مانند ایزوپروپیل میریستات و پروپیلن گلیکول که در این محصولات یافت می شوند، توانایی جذب از طریق پوست را دارند. این مواد شیمیایی پوست را به جذب آلاینده های محیطی حساس می کنند.

چطور یک محلول ضدعفونی کننده دست درست کنیم؟

در ادامه ما روشی را به شما آموزش خواهیم داد که به کمک آن می توانید یک محلول ضدعفونی کننده دست غیر سمی و بدون ضرر درست کنید. در این محلول از الکل استفاده شده است که خواص ضد میکروبی دارد. روغن ویتامین E موجود در آن نیز یک عامل مرطوب کننده است که خشکی ایجاد شده توسط الکل را از بین می برد. البته شما می توانید از گلیسیرین گیاهی  به جای روغن ویتامین E استفاده کنید.

ژل آلوئه ورا نیز یک عامل ضد باکتری بسیار موثر است که در عین حال پوست را مرطوب می کند. اسانس درخت چای، دارچین، گل میخک، رزماری و اسانس اوکالیپتوس از دیگر مواد اولیه این محلول هستند که همگی خواص ضد میکروبی دارند. این اسانس ها عطر خاصی نیز به محلول می دهند.

طبق نتایج یک مطالعه که در سال 2000 در مجله Antimicrobial Chemotherapy منتشر شده خواص ضد میکروبی روغن درخت چای در افزایش سرعت حذف بسیاری از باکتری های مقاوم به دارو، نقش دارد.

در مطالعه دیگری که در سال 2006 انجام و نتایج آن در مجله BMC Complementary and Alternative Medicine درج شد نیز مشخص گردید که اسانس دارچین، میخک و گل رزماری برای از بین بردن یک باکتری قوی بسیار موثر است.

مجله Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine نیز نتایج مطالعه ای را در سال 2012 منتشر کرد که نشان می دهد اسانس اکالیپتوس فعالیت ضد میکروبی قابل توجهی در برابر میکروب های E. coli و S. aureus دارد.

ابزار و مواد لازم برای تهیه محلول ضدعفونی کننده دست

ابزار و موادی که نیاز دارید عبارتند از:

• کاسه برای مخلوط کردن مواد
• فنجان و قاشق های مخصوص اندازه گیری
• یک عدد بطری تمیز
• قیف
• آب مقطر
• الکل
• ژل آلوئه ورا
• روغن ویتامین E
• اسانس درخت چای
• اسانس دارچین
• اسانس گل میخک
• اسانس رزماری
• اسانس اکالیپتوس

روش تهیه

• 2 قاشق غذاخوری الکل و یک فنجان آب مقطر را درون کاسه بریزید.
• 1 قاشق غذاخوری ژل آلوئه ورا را به آن اضافه کنید.
• ½ قاشق چای خوری روغن ویتامین E، حدود 10 قطره روغن درخت چای و 10 قطره اسانس دارچین را به مواد اضافه کرده و خوب مخلوط کنید.
• از هر کدام از اسانس های گل میخک، رزماری و اوکالیپتوس نیز 5 قطره به مواد اضافه کنید.
• تمام مواد را با هم مخلوط کنید.
• با استفاده از قیف، مخلوط را درون بطری اسپری بریزید.
• قبل از هر بار استفاده بطری را تکان دهید.

منابع:

1. Triclosan and antimicrobial resistance in bacteria: an overview
2. In vitro antibacterial activity of some plant essential oils
3. Antibacterial activity of the essential oils from the leaves of Eucalyptus globulus against Escherichia coli and Staphylococcus aureus