در مجله لیلی لند مجموعه مقالاتی وجود دارد که به موضوع پدیکور و مانیکور بصورت تخصصی پرداخته است. مطلب پیش رو یکی دیگر از مطالبی است که به موضوع عفونت‌های ناخن در سالن‌های زیبایی می‌پردازد. برسی علل عفونت ناخن در سالن‌های زیبایی و همچنین مواردی که می‌بایست برای جلوگیری از عفونت هم توسط متخصصان آرایشی و هم توسط مراجعه کنندگان رعایت شود، موضوع بحث این مقاله است. اگر می‌خواهید با باید‌ها و نباید‌های انجام پدیکور و مانیکور ناخن در سالن‌های زیبایی آشنا شوید در ادامه مطلب با ما همراه شوید.

چرا عفونت های شایع ناخن در سالن‌های زیبایی رخ می‌دهد؟

اصولا عفونت های باکتریایی و یا قارچی در محیط‌ های رخ می‌دهد که افراد از ابزار‌ها و وسایل مشترک بصورت نا ایمن استفاده می‌کنند. بعضا نیز عفونت‌ها بصورت استفاده مشترک از ابزار و وسایل رخ نمی‌دهد بلکه از محیط اطراف فرد به او منتقل می‌شود. نکته‌ای که در بسیاری از سالن‌های خدمات ناخن به آن توجه نمی‌شود، نظافت استاندارد محیط با مواد ضد قارچ و ضد باکتری است.

مهم نیست که شما به کدام سالن زیبایی مراجعه می‌کنید و چه مقدار هزینه انجام خدمات پرداخت می‌کنید؛ حتی اگر به گرانترین سالن خدمات ناخن هم مراجعه کنید، باز هم خطر ابتلا به عفونت در صورت رعایت نکردن موارد ایمنی کاهش پیدا نمی‌کند. پس به هر سالنی که مراجعه می‌کنید باید به دو نکته کلی توجه کنید، تا احتمال انتقال عفونت در آن سالن را مورد برسی قرار دهید.

1. در گام نخست توجه کنید که محل انجام خدمات ناخن در هر مرتبه برای هر مراجعه کننده ضد عفونی می‌ شود یا نه؟ معمولا در سالن های پر مراجعه مشتریان یکی پس از دیگری پشت میز ناخن کار قرار می گیرند و مسئول انجام خدمات ناخن برای سرعت بخشیدن به کار در هر بار استفاده از وسایل میز ناخن معمولا محیط انجام کار را پاکسازی نمی‌کند. همین امر باعث می‌شود عفونت‌های شایع ناخن از یک مشتری به مشتری دیگر منتقل شود.
2. در گام دوم به هر سالنی که مراجعه می‌کنید دقت کنید که متصدی ابزار ها و وسایل مانیکور و پدیکور به چه میزان از ابزار های یکبار مصرف استفاده می کند و پس از انجام کار با آنها آیا ابزار های دائمی خود را با الکل ضد عفونی می کند یا نه! این یک نکته بسیار مهم است؛ زیرا بسیاری از عفونت ها از ابزار های غیر ایمن بوجود می‌آید. هرگز به ظواهر اعتماد نکنید. هر چقدر یک سالن زیبا، گران یا تمیز به نظر برسد، هیچ تضمینی وجود ندارد که امکانات و ابزار آن عاری از قارچ و باکتری باشد. اگر مانیکورکار شما را به صندلی پدیکور تازه تخلیه شده دعوت کرد؛ بدون پاکسازی کامل محیط انجام کار، حتما به این نکته اعتراض کنید؛ زیرا شما را در معرض خطر ابتلا به عفونت های شایع ناخن قرار داده است.

شایع ترین عفونت ناخن چیست؟

شایع ترین عفونت ناخن که ممکن است در یک سالن زیبایی آلوده بدان مبتلا شوید چیست؟ معمولا عفونت های ناخن در مجموع به دو دسته کلی تقسیم می شوند؛ عفونت های قارچی و عفونت های باکتریایی.

یکی از شایع ترین نوع عفونت های ناخن، عفونتی است با نام پارونیشیا به انگلیسی ( Paronychia ) که شایع ترین نوع عفونت محسوب می‌شود. در ایران با نام های عقربک یا کژدمه نیز شناخته می‌شود. این نوع عفونت معمولا با علائمی همراه است، از جمله علائم آن درد در ناحیه بستر و اطراف ناخن محلی که پوست به ناخن چسبیده است و قرمزی و تورم این نقاط.

در برخی بیماران که شرایط حاد تری دارند تجمع چرک در اطراف ناخن نیز وجود دارد. نکته قابل توجه این است که عفونت های ناخن با منشاء باکتریایی معمولا بادرد همراه است؛ ولی عفونت های قارچی بدون درد هستند. گاهی این نوع عفونت با چرک گوشه ناخن اشتباه گرفته می‌شود. تفاوت این نوع عفونت با عفونت پارونیشیا آن است که؛ عفونت گوشه ناخن معمولا با یک آسیب قبلی در دو کنج ناخن رخ می دهد و معمولا بدون درمان دارویی بهبود پیدا می کند؛ اما عفونت پارونیشیا در هر حال می بایست با مراقبت های دارویی همراه شود، تا بهبودی حاصل گردد. برای عفونت های مزمن معمولا شستشوی ناخن توصیه می شود، ولی برای عفونت های جدی تر درمان دارویی نیز می بایست انجام شود.

علت ابتلا به عفونت های شایع ناخن چیست؟

علت اصلی ایجاد عفونت های شایع ناخن، بخصوص عفونت پارونیشیا؛ معمولا آسیب به بخشهای مختلف پوست ناخن، در اثر کندن یا برداشتن بخشی از آن توسط ابزار یا جویدن ناخن است. عامل این نوع عفونت معمولا باکتری استافیلوکوک است؛ استافیلوکوک‌ها در حدود چهل نوع مختلف را تشکیل می‌دهند؛ که بسیاری از آنها بی آزار هستند. اما نوع خاصی از این باکتری باعث عفونت باکتریایی پارونیشیا می شود.

عامل دیگر عفونت پارونیشیا که عفونت قارچی محسوب می‌شود؛ از نوع باکتریایی آن جداست. این نوع عفونت، بر اثر تکثیر نوعی قارچ یا مخمر در لایه آسیب دیده پوست در زیر بخش فوقانی ناخن به وجود می آید. معمولا نوع عفونت قارچی برای کسانی رخ می‌دهد که دست خود را در معرض رطوبت دائمی یا مواد شیمیایی ضد عفونی کننده قرار می‌دهند. در مورد کسانی که از ناخن مصنوعی استفاده می‌کنند، عامل رطوبت، علت اصلی ابتلا به عفونت خواهد بود. از دیگر عواملی که باعث ایجاد عفونت در ناخن می‌شود، می‌توان بصورت فهرست وار به این دلایل اشاره کرد:

• برداشتن پوست اطراف ناخن با ابزار های برنده
• گازگرفتن بستر پوستی ناخن و آسیب رساندن به آن
• جویدن اطراف ناخن و پوست چسبیده به ناخن
• دستکاری بخش های مختلف ناخن با ابزار های برش دهنده
• قرار دادن انگشتان دست در معرض مواد شیمیایی، مانند پاک کننده های البسه و ظروف به مدت طولانی در طول روز
• ایجاد محیط مناسب برای رشد قارچ ها و باکتری ها در بستر ناخن (کاشت ناخن مصنوعی این فرصت را فراهم می‌کند.)
• داشتن بیماری زمینه‌ای دیابت شیرین
• پیری و سالخوردگی دستان و پاهای بیمار
• رعایت نکردن بهداشت فردی بخصوص در انگشتان دست و پا
• کمبود برخی از مواد معدنی در بدن بیمار مانند: روی و پتاسیم
• مشاغلی که با آب بصورت مستقیم در ارتباط هستند، مانند: کارواش، ظرفشور، نظافت چی، کار بر روی کشتی های صنعتی … و در مجموع مشاغلی که فرد مرتبا در طول روز با رطوبت در ارتباط است.

این موارد درواقع بخشی از دلایل ابتلا به عفونت پارونیشیا است؛ محققان بصورت قطعی دلایل ابتلا به این نوع عفونت را نمی‌دانند. بنظر می‌رسد دلایل ژنتیکی در این مورد دخیل هستند؛ اما تحقیقات در این خصوص هنوز این یافته ها را به اثبات نرسانده است.

چگونه از ابتلا به عفونت های شایع ناخن در سالن های زیبایی جلو گیری کنیم؟

در مورد پیشگیری از ابتلا به عفونت های شایع ناخن می‌توان راهکار‌های مناسبی به اجرا درآورد، که خطر ابتلا به عفونت را کاهش می‌دهد. برخی از این راهکار‌ها از این قرار است:

استفاده از وسایل استریل شده توسط فرد مراجعه کننده، این ابزار ها می بایست پس از هر مرتبه استفاده با الکل طبی که مخصوص ضد عفونی کردن ابزار های پزشکی است، شسته شوند. برخی افراد ست مخصوص به خود را دارند و در مراجعه به سالن زیبایی ابزار ها را با خود به همراه می آورند؛ در خصوص این افراد هم باید گفت حتی اگر یک ست مخصوص به خود دارید و بجز شما کسی از آن استفاده نمی کند؛ باز هم پس از هر مرتبه استفاده ابزار های استفاده شده را با الکل ضد عفونی کنید.

از مراجعه به سالن هایی که نکات بهداشتی را رعایت نمی‌کنند خود داری کنید. شرایط لازم برای انجام مانیکور و پدیکور در سالن های زیبایی رعایت نظافت محیط و ابزار ها، پس از هر مشتری است. در برخی از کشور ها، استفاده از یک ست ابزار برای همه مشتریان یک تخلف محسوب می‌شود. به همین دلیل مشتریان می‌بایست برای انجام هر نوع خدمات ناخن و البته مواردی از این دست؛ ابزار مخصوص به خود را خریداری کنند و آنرا با خود به سالن زیبایی بیاورند. گفتنی است در این کشور ها، شیوع بیماری‌های عفونی مانند پارونیشیا بسیار کمتر از کشورهایی است که قوانین منع استفاده مشترک از ابزارهای آرایشی و بهداشتی را ندارند.

درمان عفونت پارونیشیا

معمولا درصد بالایی از بیماران مبتلا به این نوع خاص عفونت ناخن را، بیمارانی تشکیل می‌دهند که عواملی مانند: دستکاری‌های فیزیکی در اطراف ناخن خود را گزارش کرده‌اند. اکثر عفونت‌های قارچی نیز مربوط به زنانی است که، به مدت طولانی از کاشت ناخن‌های مصنوعی استفاده کرده اند.

بیماران برای رهایی از این نوع عفونت می‌بایست تحت درمان‌های مناسب با وضعیت فعلی بیماریشان قرار بگیرند. در موارد مزمن و در مراحل اولیه، شستشوی انگشتان با محلول شستشوی نرمال سالین می‌تواند، مشکل را برطرف کند. در این درمان، بیمار می‌بایست انگشت مبتلای خود را روزی دو مرتبه در محلول نرمال سالین (سرم شستشو) به مدت حداقل ده دقیقه غوطه ور کند، برای دریافت نتایج بهتر می‌توان به سرم شستشو دهنده برای هر نوبت و در هر صد میلی‌لیتر نرمال سالین، دو قاشق غذا خوری سرکه‌سفید پاستوریزه افزود و یا محلول 3 در صد اسید استیک را، از داروخانه ها تهیه کرد و با سرم شستشو به همان میزان سرکه سفید مخلوط کرد. این درمان باید به مدت ده تا چهارده روز تکرار شود و معمولابرای بیمارانی که دچار عفونت مزمن بدون علائم آبسه و درد شدید هستند، این درمان توصیه می شود.

در موارد حادتر و با وجود تورم و قرمزی ممکن است پزشک، از آنتی بیوتیک ها نیز بهره ببرد. این آنتی بیوتیک ها ممکن است، در موارد معمول پماد های مالیدنی و در موارد حاد تر فرم خوراکی داشته باشند. معمولا برای درمان این نوع بیماری از آنتی بیوتیک هایی مانند سفالکسین و یا دی‌کلوگزاسیلین استفاده می‌شود. در مواردی که عفونت وسیع و آبسه دارای چرک باشد پزشک می‌بایست با جراحی عفونت را خارج کند؛ اگر درمان در این مرحله انجام نپذیرد ممکن است بستر سازنده ناخن تخریب شده و در نهایت به دفرمگی (بد شکلی ناخن) ظاهر ناخن منجر شود.

با این حال به ندرت این احتمال وجود دارد که نیاز به عمل جراحی برای یک بیمار بوجود بیاید. اگر منشاء عفونت باکتریایی باشد، طول مدت درمان در حدود چهارده روز خواهد بود؛ اما اگر منشاء عفونت قارچی باشد، درمان ممکن است تا شش ماه بطول بینجامد. داروی مناسب برای این نوع عفونت قارچی که توسط پزشک تجویز می‌شود، پمادهای موضعی مانند: کتوکونازول به همراه یک نوع استروئید خفیف مانند: کورتیزول خواهد بود.

نکته حائز اهمییت آن است که داروهای استروئیدی هیچ گاه نمی‌بایست به تنهایی مورد استفاده قرار بگیرند؛ زیرا که عفونت‌های قارچی علائم را خفیف کرده و مانع از آن می‌شوند که بیمار به دنبال درمان قطعی بیماری خویش برود و پس از گذشت مدت زمان کوتاه، بیماری با شدت بیشتری عود می‌کند. در هر دو نوع بیماری پارونیشیا با منشاء باکتریایی و قارچی‌، بازگشت علائم و بیماری گزارش شده است.

توصیه پایانی

برای استفاده از خدمات سالن های زیبایی، ست ابزار های مخصوص به خودتان را به همراه داشته باشید و مسئولیت حفاظت از ناخن هایتان را خودتان به عهده بگیرید. از انواع کاشت ناخن های مصنوعی برای مدت طولانی استفاده نکنید؛ و پس از هر بار استفاده یک دوره ریکاوری به ناخن های طبیعی خود بدهید. در این صورت می‌توانید امیدوار باشید در طول زندگی‌تان هیچگاه دچار عفونت های شایع ناخن نمی‌شوید.

منابع:

https://blogs.webmd.com/heart-health/20191104/do-you-need-a-stress-test